EU en China azen op schatten Groenland

31 augustus 2012, Nuuk – China heeft het oog laten vallen op de bodemschatten van Groenland, waaronder ertsen, uranium en zeldzame metalen die onmisbaar zijn in onder meer elektronische apparatuur. Het meeste moet weliswaar nog worden opgespoord, maar de potentie is volgens de deskundigen enorm.

De Chinese president Hu Jintao bracht in juni 2012, op reis naar de G20-top, een driedaags bezoek aan Denemarken. Dit land heeft weliswaar niet meer het beheer over Groenland, want sinds drie jaar is het een zelfstandig rijksdeel binnen het Deense koninkrijk. Echter buitenlandse zaken en de defensie zijn nog steeds taken die de Denen waarnemen. Wat Hin Jintao en zijn Deense ambtgenote Helle Thorning Schmidt over Groenland hebben besproken, blijft ongewis. De Chinese staatsleider geeft niet vaak een persconferentie en deed dat ook in Denemarken niet. Maar bij waarnemers is er weinig twijfel over dat China grote belangstelling heeft voor de bodemschatten van Groenland om zijn groeiende industriële macht ook in de toekomst veilig te stellen.

Niet geheel toevallig reisde twee EU-commissarissen uit Brussel, Antonio Tajani en Andris Piebalgs, kort voor Hu Jintao’s bezoek aan Kopenhagen naar Groenland voor de ondertekening van een akkoord met het landsbestuur, waarmee is gewaarborgd dat het bedrijfsleven in de EU de toegang tot de bodemschatten niet kwijt raakt.

Ook over ijzererts, een van de meer klassieke grondstoffen beschikt Groenland. Het eerste grote Chinese mijnbouwproject daarvoor is al van start gegaan.

London Mining, ondanks zijn naam en vestigingsplaats een Chinees concern, heeft bij het landsbestuur vergunning aangevraagd voor de steenkoolwinning op een locatie 150 kilometer van de hoofdstad Nuuk. Het gaat om een project dat investeringen vergt ter waarde van een kleine twee miljard euro. Vanaf 2015 wil London Mining rond de 15 miljoen ton ijzererts per jaar gaan delven.

Over een periode van vijftien jaar ramen de Groenlanders op basis van berekeningen van het Nederlandse ingenieursadviesbureau Grontmij de opbrengsten in de vorm van belastingen en heffingen op 4,5 miljard euro.

Groenland is nu nog afhankelijk van een jaarlijkse toelage uit Kopenhagen, maar met de winning van de bodemschatten komt behalve de politieke onafhankelijkheid ook de economische zelfstandigheid binnen handbereik. De belangrijkste bron van inkomsten is naast de Deense subsidie op dit moment nog de visserij.

Andere concrete Chinese grondstofwinningsprojecten in Groenland draaien om zink en koper. Daarmee zijn bedrijven bezig met de namen Ironbank Zinc en Nordic Mining. De Chinese investeerders zijn los daarvan ook bereid geld te steken in de nog zeer schaars aanwezige Groenlandse verkeersinfrastructuur, onder meer in de aanleg van luchthavens en wegen.

China is echter niet de enige die interesse heeft. Amerikaanse Britse, Zweedse en Australische mijnbouwbedrijven zijn ook 
van de partij. De Australische maatschappij Greenland Minerals and Energy zet in op de winning van speciale metalen uit zeldzame grondsoorten en uranium. Deze maatschappij mikt daarbij op de medewerking van een groep investeerders uit Zuid-Korea. Naar olie en gas in de Groenlandse wateren wordt al vele jaren gezocht, met name door de Noorse oliemaatschappij Statoil.

Bron: www.refdag.nl

Verhagen in Stavangen

Nederland wil regels voor energiewinning Noordpoolgebied

Nederland pleit voor bindende internationale regels om milieuschade te voorkomen bij de winning van energie in het Noordpoolgebied. Dat verklaarde de demissionaire minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, Maxime Verhagen op 27 augustus 2012 in een toespraak tijdens de internationale energieconferentie ONS 2012 in Stavanger, Noorwegen.

'We moeten de mogelijkheden voor zelfregulering van de energie-industrie in het Noordpoolgebied niet overschatten,' aldus minister Verhagen. 'Vanwege het uiteenlopen van geopolitieke en commerciële belangen hebben we nieuwe internationale regels nodig.'

De vraag naar energie blijft groeien. Het grootste deel van de energievoorraden bevindt zich binnen de grenzen van de landen die aan de Noordpool grenzen. Daarom is winning van olie- en gas in het Noordpoolgebied volgens Nederland alleen een kwestie van tijd.

'Niet of we energiewinning moeten toestaan, maar hoe we dat op een verantwoorde manier kunnen doen, dat is de uitdaging waar we voor staan', hield minister Verhagen een gehoor van regeringsleiders, ministers, de top van de olie- en gasindustrie en analisten voor.

De ONS-conferentie trekt 50.000 bezoekers uit meer dan 90 landen. Het belangrijkste thema zijn dit jaar de geopolitieke uitdagingen van energiewinning.

Zijn oproep is tegenstrijdig met zijn antwoorden op de Kamervragen van de Partij voor de Dieren. Daarin verschuilt Verhagen zich achter de regering van de Verenigde Staten, die toestemming aan Shell heeft gegeven om voor de kust van Alaska het jachtgebied van de Inuit te boren. Eerder heeft Verhagen, als minister van Buitenlandse Zaken, de enige ambtenaar die deels belast was met het Nederlandse beleid ten aanzien van het Noordpoolgebied, op dit ministerie wegbezuinigd.

Verhagen is niet aanwezig bij de vergaderingen van de door hem aangehaalde Arctic Council of van de Barents Euro-Arctic Council want daar valt er voor de koopman in schaapskleren niets – te koste van mens en milieu - te verdienen.

'Thinking slow in our energy policy'

“The exploitation of the Arctic reserves is a matter of time, and most of these reserves are located within the borders of the Arctic countries. But we still need to minimise the risks of exploitation and foster good governance. Speaking of which, the Dutch government considers those parts of the Arctic outside the jurisdiction of the Arctic nations as Global Public Goods, an area that needs protection for the sake of future generations. We also believe that Arctic allow us to see whether global climate change policies have any affect.

The Netherlands has been active in the European sector of the Arctic ever since the epic journey of captain Willem Barentsz over four hundred years ago. He searched for the Northeast and Northwest passages to Asia but instead ‘found’ Bear Island, Spitsbergen and a harsh winter at Novaya Zemlya in 1596-1597.

We learned that the Arctic is to be approached with respect.

To safeguard the Arctic today, we need to implement existing treaties. At the same time, we need to be aware of the gaps -- gaps in the subjects and in the geographical area covered by the existing treaties. That is why we favour additional binding international rules based on the precautionary principle, to provide better protection of the Arctic and its fish reserves. We think the Arctic Council is the best forum for this.

In a paper prepared for this session, risk management firm DNV and the Fridtjof Nansen Institute said that - and I quote - “ large areas towards the North Pole remain challenges in terms of regulatory frameworks for search, rescue, evacuation, environmental clean-up, and liability for oil spill damages.”

I agree with this. We have to be realistic and avoid being overconfident with regard to industry self-regulation. Considering the disparity of commercial and geo-political interests, I am convinced we need new international regulations.

We also need technology and innovation policies that can handle the physical challenges of the Arctic. The Netherlands is doing its part. Since 1984 we have been conducting polar research and the Dutch government is supporting a proposal of the Project Delta Group for an innovative approach to the exploitation of gas in Yamal, Russia.

The truth is that right now we cannot foresee all consequences of Arctic exploitation. Many questions still need to be answered, such as:

• Should we allow unlimited exploitation of gas and oil in such fragile environment?
• Do we know enough about the impact of a major oil spill on freezing or frozen water?
• Are there effective methods of containing and cleaning up an oil spill in the Arctic, with its long periods of darkness and extreme temperatures?

These questions warrant a broad dialogue and slow thinking. In fact, we have a duty to develop golden rules for the Arctic to bolster social acceptance, and use innovations and new technologies for eventual production activities in this fragile part of our planet.

...I started my talk by saying that our brain has two ways of thinking: a fast and a slow one. In my opinion, companies and governments need slow thinking to ensure a sustainable energy future. This is especially true of the Arctic.

So thank you for your time. I wish you a lot of slow thinking.
www.rijksoverheid.nl  2012 08 27 (2012.09.11)

Arctisch zee-ijs smelt tot een nieuw laagterecord

Het zee-ijs in de Noordelijke IJszee krimpt hoogstwaarschijnlijk eind augustus 2012 tot een laagterecord. Dat voorspellen wetenschappers van het U.S. National Snow and Ice Data Center (NSIDC), University of Colorado aan de hand van satellietgegevens.

Deze zomer zou het ijs terugtrekken tot minder dan 4 miljoen vierkante kilometer, 'een ongekende laagte', aldus Scambos, hoofdonderzoeker bij het datacenter waar het ijs in het Noordpoolgebied en elders wordt gemonitord.

Het vorige record werd in 2007 gevestigd, toen het zee-ijs kromp tot 4,28 miljoen km². Dat was 23 procent lager dan een eerder record in 2005.

Als het zee-ijs record deze maand wordt gebroken, zou dat ongewoon vroeg in het seizoen zijn; in 2011 was het dieptepunt op 9 september. Het Antarctische zee-ijs trekt zich iedere zomer terug. Normaal gesproken vertraagt het smelten van het ijs in augustus, maar dit jaar is het versneld.

Volgens Scambos zijn dit duidelijke tekenen van klimaatverandering, gestimuleerd door menselijk gedrag, met name de uitstoot van het broeikasgas koolstofdioxide. 'Alles wijst in dezelfde richting: we hebben de aarde warmer gemaakt.'

Bron: Trouw (Reuters), 21 augustus 2012.

arctica 33 - Arctic Peoples Alert

Zoals de vaste lezer van Arctica wellicht heeft gemerkt, is de Arctica-kalender 2011 onder het ijs geschoten. De kalender was zo goed als af, maar dan was er wat met deze foto, dan weer met die, enz. Daarnaast vroegen andere zaken onze aandacht. Het leek ons geen goed plan nu nog een kalender uit te geven. Het verhaal dat wij met de kalender wilden vertellen over de moderne VOC-mentaliteit ten aanzien van inheemse Arctische volken, hebben we daarom omgezet in een serie artikelen.
Eeuwenlang staan Nederlanders in contact met inheemse Arctische volken. Meestal verliepen die ontmoetingen vriendelijk. Soms was er echter weinig respect en kwam het tot diefstal van godenbeelden, het ontvoeren van mensen of gewelddadige confrontaties.
Vaak wordt vergeten dat voordat in 1721 de Noorse evangelist Hans Egede voet op Groenland zette, Nederlandse walvisvaarders al ruim een eeuw de Groenlandse kusten bezochten.
Een kernvraag is: hoe kijken we terug op ons Arctische verleden zonder te moraliserend of vererend te worden? Wordt bijvoorbeeld de film Nova Zembla een onversneden heldenepos over Willem Barentsz? Of wordt het ook een film waarin de geschiedenis door de ogen van Nenets wordt verteld?
De Poolnacht van Groningen zit erop, met bewonderenswaardig veel activiteiten. Echter, ten opzichte van inheemse Arctische volken waren er verschillende respectloze momenten. Het zijn geen ‘Indianen’, ‘Eskimo’s’ of ‘Samojeden’ die op Jamal in Siberië wonen, maar Nenets, wat ‘mensen’ betekent.
Nederland wil na Schiphol en Haven Rotterdam ook de gasrotonde van Europa worden. Bij het protest tegen de opslag van Russisch gas onder Bergen, Noord Holland wordt vergeten dat ook Nenets ernstige gevolgen ondervinden door gaswinning onder de weidegronden van hun rendieren. Zoals ook wordt vergeten dat we voor nieuwe kerncentrales niet alleen volgende generaties opzadelen met radioactief afval, maar dat daarvoor ook uraniumerts gewonnen moet worden. Die mijnbouw vindt meestal op inheems grondgebied plaats. Op dezelfde wijze vergaten we in 1986 dat er Innu (Indianen) in Oost-Canada rondtrokken, toen we daar onze militaire laagvliegoefeningen hielden. Ondanks mensenrechtenverdragen en milieuregelgeving laat het Nederland van nu wederom economische belangen zwaarder wegen dan respect voor inheemse volken.
Dat heeft ook fotograaf Jeroen Toirkens met eigen ogen kunnen zien toen hij, zolang het nog kon, in twaalf jaar twaalf reizen maakte naar onder andere nomadische volken vaak Arctische gebieden voor zijn project voor zijn project NomadsLife. Dit project komt tot een (voorlopig?) eind met een overzichtstentoonstelling en het fotoboek Nomad.

Inhoud arctica 33 - Winter 2010/2011

33.1  Arctic Peoples Alert

33.2  2011 Nansen-Amundsen Jaar

33.3  Nederlanders en Arctische volken

33.4  De Poolnacht van Groningen

33.5  Poolkoorts

Geplaatst 18.03.11; Gewijzigd: 11.10.2013